Nederlandse rechter verbiedt downloaden
27 juni 2008, 7:30 uur | FD.nl
Door: Johan Leupen
Iedere Nederlander die beschermde liedjes, films of software ophaalt via internet, overtreedt de wet. Dat blijkt uit een vonnis van de rechtbank in Den Haag.
Het is voor het eerst dat een Nederlandse rechter het ongeautoriseerd downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal voor privégebruik bestempelt als illegaal. Het vonnis van deze week gaat regelrecht in tegen het standpunt van de regering. Deze heeft het downloaden voor privégebruik altijd gedoogd.
VIDEO: Downloadverbod laat internetters koud
Conflict over kopieerheffingen
De betreffende rechtszaak draait om een conflict over kopieerheffingen. In Nederland moeten producenten van blanco mediadragers de rechthebbende artiesten compenseren via een heffing. Op die manier kunnen muzikanten toch nog betaald krijgen voor hun muziek die uiteindelijk op lege dvd's en cd's terechtkomt.
De producenten vonden echter dat die heffing te hoog is, en spanden daarom een rechtszaak aan tegen beheersorganisatie Stichting De Thuiskopie, die de heffingen verdeelt over rechthebbenden.
Schokkende uitspraak van rechter
Het komt als een grote verrassing dat de rechter zich in zijn vonnis zo nadrukkelijk uitlaat over de illegaliteit van kopiëren. 'Echt een schokkende uitspraak', vindt advocaat Arnout Groen, deskundige op het gebied van auteursrecht bij De Brauw Blackstone Westbroek.
'Nederland ging er tot nu toe van uit dat alleen het openbaar maken van ongeautoriseerd materiaal illegaal was. Het ophalen betrof het maken van een thuiskopie en was daarmee toegestaan. Met die uitleg probeerde voormalig minister van Justitie Donner downloaders altijd gerust te stellen.'
Platenmaatschappijen extatisch
Volgens Groen van De Brauw zullen de platenmaatschappijen en antipiraterijstichting Brein extatisch zijn over het vonnis. 'Het wachten is op de eerste zaak die aanhangig wordt gemaakt tegen een downloader. Op basis van dit vonnis zou Brein een goede kans maken. Iedereen die ook maar een liedje downloadt, maakt inbreuk op het auteursrecht.' Een goede zaak, vindt Groen: 'Het is een gek idee, dat je iets van waarde gratis kunt consumeren.'
Advocaat Alberdingk Thijm van kantoor Solv noemt het vonnis 'ongelukkig' en 'moreel onwenselijk'.
Advocaat Christiaan Alberdingk Thijm plaatst zijn vraagtekens bij de manier waarop een downloadverbod zou moeten worden gehandhaafd. 'Je kunt niet zomaar huis aan huis langsgaan om te controleren wie wat downloadt.'
Ook advocaat Groen van De Brauw voorziet dat privacybescherming een grote rol zal gaan spelen in de ophanden zijnde discussie. Brein zou wel eens af kunnen stappen op internetaanbieders om via hen gegevens van individuele overtreders los te kunnen krijgen, denkt hij.
Meer onduidelijkheid voor consumenten
In ieder geval schept het vonnis onduidelijkheid voor consumenten, vindt Thijm, zelf raadsman van de omstreden downloadsite Mininova, die met Stichting Brein in een juridische procedure verwikkeld is. 'Je kunt het inderdaad zo uitleggen dat downloaden vanaf nu strafbaar is. Maar hoe valt de kopieerheffing daarmee te rijmen? In feite compenseert de consument artiesten bij het kopen van een leeg schijfje. Maar op het moment dat hij er muziek op gaat zetten, is hij toch weer strafbaar. Bovendien weten consumenten niet wat beschermd is en wat niet.'
In hoger beroep zal er nog 'het nodige gezegd worden' over het vonnis, voorspelt Thijm van kantoor Solv. Hijzelf zal ook verwikkeld raken in de nasleep. 'Brein zal dit zeker gaan gebruiken in de rechtszaal, ja. Ook tegen mij.'